Oplossingsgericht reageren op misverstanden of vooroordelen

Misverstanden en vooroordelen kan je als leidinggevende, coach of workshopbegeleider als vervelend ervaren, anderzijds hebben mensen vaak een goede reden om op deze manier te denken. Probeer hen er niet van te overtuigen dat hun mening of visie niet correct is.

Overtuigen werkt meestal niet en roept 'weerstand' op. Terecht, want je wil de ander jouw denkbeeld laten aanvaarden. Je probeert hem/haar een overtuiging op te dringen en dit vraagt de ander niet. Ga je overtuigen, dan ga je een strijd aan. Strijden is meestal contra-productief, als je wil dat de ander iets gaat doen met de uitkomst van de discussie. Een strijd brengt winnaars met zich mee, en dus ook verliezers.

Als je iemand probeert te overtuigen, dan verlies je vaak uit het oog waarover het echt gaat. Je bent dan bezig met het overbrengen van jouw denkbeeld en staat daardoor minder open voor wat de ander ervan vindt, voor wat er werkelijk is, voor wat er speelt.

Als oplossingsgericht coach, leidinggevende of workshopbegeleider ga je op een andere manier reageren. Je blijft vooral weg van de strijd en maakt contact vanuit een respectvolle houding. Je zet in op wederzijds begrip en nodigt uit om kennis te maken met jouw denkbeeld of de inhoud die je wil brengen.

1. Bedank voor de bedenkingen

Het is nuttig om de persoon in kwestie te bedanken voor zijn kritische bedenkingen of overtuigingen. Deel hem gerust mee dat dit jou als workshopbegeleider, coach of leidinggevende uitdaagt om het thema kritisch te blijven bekijken.

Uit de praktijk:

Cursist in opleiding: 'Oplossingsgerichte therapie is oppervlakkig.' Coach: 'Jij neemt niet zomaar aan wat ik hier kom vertellen. Dit apprecieer ik, want dit daagt mij uit. Wil je jouw overtuiging even verduidelijken?'

2. Benoem de positieve intentie

Indien mogelijk dan benoem je de positieve intentie achter het gedrag.

Uit de praktijk:

Cursist in opleiding: 'Ja, volgens mij behandelt oplossingsgericht werken enkel de symptomen en gaat het niet in de diepte.' 
Coach: 'Mooi om te horen dat jij het belangrijk vindt dat een therapie duurzaam moet zijn en niet enkel symptomen moet behandelen. Je wil echt kwaliteitsvolle therapie aanbieden. Wil jij mij aanspreken tijdens de demonstraties wanneer we te sterk op de symptomen werken?' Cursist in opleiding: 'Ja uiteraard, want ik ben ook benieuwd.' 

3. Good practices

3.1. Demo's

In trainingen kan je één van de cursisten uitnodigen voor een demonstratie. Op deze manier kan hij/zij zelf ervaren hoe het oplossingsgericht werken werkt. De andere cursisten krijgen op deze manier een 'good practice' te zien.

3.2. On the job

Het is mogelijk dat je samen op de werkvloer staat met een persoon met vooroordelen of kritische bedenkingen. Dit is een mooie gelegenheid om een aantal 'good practices' zichtbaar te maken. Jouw 'good practice' of toepassing in praktijk, kan een uitnodiging betekenen voor de ander om zijn mening te herzien of om het zelf toe te passen. Een extra verduidelijking hoeft vaak niet omdat de praktijkervaring al meer dan genoeg zegt.

3.3. Succeservaringen

Laat de persoon ervaren hoe het oplossingsgericht denken werkt. Van zodra mensen succeservaringen opdoen, verdwijnen de vooroordelen of misverstanden, omdat ze zelf ervaren hebben dat het niet correct is.

4. Extra informatie

Geef eventueel extra informatie op een manier die aansluit bij de handleiding van de persoon die vooroordelen heeft. Indien deze persoon graag leest, nodig je hem/haar uit om een boek rond dit thema te lezen. Wenst de persoon meer feiten, verwijs je hem/haar naar de vele onderzoeken die reeds uitgevoerd werden.

Nodig steeds uit, maar verplicht nergens toe. Gaat hij/zij niet in op jouw aanbod, dan kwam het aanbod misschien te vroeg of heeft hij/zij zelfs iets totaal anders gedaan of gelezen.

5. Zelf zijn verhaal schrijven

Het heeft geen enkele meerwaarde om de persoon te laten benoemen dat zijn vooroordeel of veronderstelling niet correct was. Hij/zij heeft het recht een 'eigen verhaal' te schrijven.